نویسنده: شیرین کسرائی(کارشناس ارشد روانشناسی)
زمان، ثروت و سرمایه‌ای است که لحظه لحظه آن ارزشمند است زیرا لحظات زندگی چیزی نیست که بتوان آن را دوباره به‌دست آورد. بنابراین نه تنها ساعت‌ها بلکه ثانیه‌های زندگی را باید ارج نهیم و طوری درباره آن فکر و از آن استفاده کنیم که بعدها موجب پشیمانی ما نشود. هر کاری که انجام می‌دهید، در واقع وقتتان را می‌فروشید.
بنابراین سعی کنید آن را ارزان نفروشید. برایان تریسی می‌گوید: «کیفیت زندگی شما به میزان بهره وری شما از زمان بستگی دارد و اینکه کیفیت مدیریت زمان شما در استفاده بهتر از وقت چگونه است.»
به همین منظور راهکارهایی را برای استفاده بهینه از زمان و تنظیم وقت ارائه خواهیم داد:
– قدر لحظه لحظه خود را بدانید: یادتان باشد، لحظه‌ای که رفت برای همیشه رفته است. زمان سرمایه‌ای است بازنیافتنی و لحظه‌ای که گذشت، برای همیشه از دست رفته است. به محض آنکه لحظه‌ای از دست رفت، دیگر نمی‌تواند از نو ساخته شود، یا بازگردانده شود.
-برنامه‌ریزی روزانه: برنامه‌ریزی روزانه به شما کمک زیادی می‌کند و موجب می‌شود تا روی زندگی خود کنترل بیشتری داشته باشید. بنابراین فهرستی از کارهایی که باید انجام دهید را تهیه کنید. مهمترین کارها را در ردیف‌های بالایی بنویسید و بعد زمان مشخصی را به هر کدام اختصاص دهید. هر روز را با کارهای مهم شروع کنید. کاری که برای انجامش با خودتان قرار گذاشته اید را هم‌اکنون شروع کنید. کارهای زیادی را همزمان با هم انجام ندهید.
-اولویت‌بندی کردن: وقت گذاشتن برای انجام کارهایی که ضرورت ندارد، یک نوع اتلاف وقت است پس اولویت‌بندی را فراموش نکنید و مطمئن شوید که وقت و انرژی‌تان را روی کار مهمی صرف می‌کنید که برای شما اهمیت دارد. کشف کنید کجاها وقتتان را هدر می‌دهید. خیلی از ما اوقاتی را که می‌توانیم از آنها به طور سودمندی استفاده کنیم، براحتی از دست می‌دهیم. پس باید دور و برمان را خوب جست‌و‌جو کنیم و ببینیم سارقان زمان چه چیزهایی هستند. همچنین با حذف تمام کارهایی که انجام آنها از اهمیت ناچیزی برخوردار است، می‌توانید کارهای خود را با سرعت بسیار بیشتری به اتمام برسانید.
-بیشتر فکر کنید: هر روز مقداری از وقتتان را به این اختصاص دهید که در مورد هدف‌های اصلی و واقعی خود و راه‌های بهتری که از طریق آنها می‌توانید روز به روز به هدف‌های خود نزدیک‌تر شوید فکر کنید.
-نوشتن: قبل از هر چیز باید روشی که در حال حاضر از زمان خود استفاده می‌کنید را تحلیل و بررسی کنید. ممکن است نتوانید دقیقاً زمان‌های اتلاف وقت خود را بشناسید، به همین دلیل بهتر است از یک دفترچه یادداشت برای ثبت دقیق وقایع روزمره استفاده کنید. و به این ترتیب متوجه زمان‌های اتلاف شده خود خواهید شد.
– مرتب و منظم باشید: در واقع نظم یکی از مهمترین اصول مدیریت زمان است. از کودکی همیشه به ما یاد داده‌اند که هر چیز را که بر می‌دارید سر جای خود بگذارید یا همه چیز را در جای مناسب خود قرار دهید اما ما وقتی کمی مشغولیت پیدا می‌کنیم دیگر این دو اصل را فراموش می‌کنیم.
-از وقت خود و دیگران محافظت نمایید: وقت خود را طوری تنظیم کنید که نه وقت خودتان تلف شود و نه با اتلاف وقت دیگران، به آنها بی‌حرمتی شود. تجدید نظرهای رفتاری برای بهبود مدیریت وقت خودتان و نیز احترامی برای اوقات دیگران قائل شوید.
-شناسایی هدر دهندگان وقت: هدر دهندگان وقت، چیزها یا کسانی هستند که وقت ما را اتلاف می‌کنند و تا به خودمان می‌آییم، می‌بینیم زمان به انتها رسیده و وقت‌مان تمام شده است و به کارهایمان نرسیدیم. صحبت‌های کم اهمیت، میهمانان ناخوانده، تلفن‌های مزاحم و بی‌اهمیت، دوباره کاری، ناتوانی در نه گفتن به خواسته‌های بیجا و برای هر کاری امروز و فردا کردن، بعضی از هدر دهندگان وقت هستند. زمان‌هایی مثل وقت‌هایی که در انتظار هستید، بعضی کارها را انجام دادن یا «نه» گفتن به خواسته‌های بی‌اهمیت یا عقب انداختن کارهای بی‌اهمیت به جای عقب انداختن کارهای ضروری، راه حل‌های ساده‌ای هستند.
-افزایش تمرکز: میزان زمان‌های تلف شده خودتان را کاهش دهید و تمرکزتان را بالا ببرید. مثلاً هنگامی که مشغول انجام کاری مهم هستید، سراغ اینترنت یا کارهای دیگری نروید.
-تقسیم کردن کارهای بزرگ به کارهای کوچکتر: کارهای بزرگ را قسمت‌بندی کنید. برای انجام هر بخشی از کار، زمان ویژه‌ای را در نظر بگیرید و کاری بزرگ و وقت گیر را یکجا انجام ندهید. این امر باعث می‌شود که کارایی شما بیشتر می‌شود.
-استراحت کافی و رژیم غذایی سالم: گاهی وقتها انجام کار بیش از حد، شما را خسته و فرسوده می‌کند و تلاشتان برای زمان‌بندی ناکام می‌ماند.پس هر وقت لازم بود از کار دست بکشید و به خودتان استراحت بدهید. به‌اندازه کافی بخوابید، رژیم غذایی سالمی داشته باشید