نوشته :دکتر شاکر کسرائی
یکی از جوانان حاضر اعلام کرد که برخی از جوانان شستشوی مغزی می شوند وبا پیوستن به گروه های تندرو فکر می کنند راه صحیح را در پیش گرفته اند .
یکی دیگر از شرکت کنندگان گفت : گروه های افراطی بخوبی از شبکه های اجتماعی برای فریب دادن جوانان استفاده می کنند .جوانان عرب روزانه بین ۴ تا ۱۵ ساعت به مشاهده شبکه های اجتماعی اختصاص می دهند .
در این سمینار گفته شد که سازمان های تروریستی بیشتر جوانان ۱۸ تا ۳۵ را هدف تبلیغات خود قرار می دهند , واین جوانان از قشرهای متوسط وفقیر می باشند , وافراد پیوسته از سطوح مختلف جامعه بوده که در میان انها مهندس ، دکتر ، دانشجو ودانشجویان ترک تحصیل کرده دیده مي شود ..([۱])
در میان جوانانی که به گروه های افراطی وتندرو می پیوندند جوانان اروپایی هستند از جمله جوانان انگلیسی که به گروه داعش پیوسته اند. طبق آمار منتشره تعداد انگلیسی هایی که در سوریه وعراق به داعش پیوسته ۶۰۰ نفر می باشند .به گفته ” رضوان صابر ” کارشناس مبارزه با تروریسم در دانشگاه انگلیسی بث([۲] ) انگیزه پیوستن جوانان انگلیسی به داعش : علاقه انها به ماجراجویی وتحقق هدف های شخصی وجلب ستایش دیگران , وتلاش برای نقش داشتن درحرکت تاریخ معاصر و به زعم آنها داعش می تواند در آینده یک بازیگر بین المللی باشد.)([۳]).
در همین حال , یک استاد امریکایی بنام توماس ستاروبهار در یک بررسی که درپایگاه اینترنتی اکادمی اتلانتیک منتشر شده معتقد است تندروی وخشونت نتیجه شرایط اقتصادی , سیاسی واجتماعی است ولی شرایط اقتصادی جوانان را به یک وضعیت بحرانی می رساند که به جامعه بدبین می شوند. وی می افزاید : محرومیت ها وآرزوهای بر بادرفته وعدم تحرک جامعه وعدم برابری در فرصت های شغلی ودرآمدها ممکن است زمینه ساز خشونت باشد .
این پژوهشگر امریکایی معتقد است که گروه های تندرو وافراطی به اعضای خودر فرصت بروز ورسیدن به مقامات عالی وفرماندهی می دهند , تا این اعضا بتوانند احساسات درونی خودرا مبتنی بر محرومیت از ایفای نقش سازنده در جامعه خویش جبران نمایند. ([۴] )
بر اساس بررسی هایی که در کشور مغرب صورت گرفته , یک سوم از اتباع این کشور که به داعش پیوسته اند از سکنه شمال این کشور می باشند . بر اساس این بررسي , علت پيوستن جوانان شمال مغرب به داعش فقر مادی وپایین بودن سطح زندگی مردم این منطقه در مقایسه با مناطق دیگر مغرب , وعلاقه جوانان به کسب درآمد بالا وپول بیشتر بویژه که داعش وعده رفاه مادی به پیوستگان می دهد .در این بررسی نشان داده شده که جوانان پیوسته به داعش تنها بیکاران نبوده بلکه عده ای از انها از طبقه متوسط وکارمند بوده است.
در این بررسی آمده است که داعش جوانان ۱۵-۲۴ مغربی را جذب می کند واینها اکثرا کم سواد هستند ومنطقه انها به دور از پایتخت است علاوه بر آن انها با مشکلات اقتصادی واجتماعی ازجمله بی کاری واشتغال در کارهای ساده وپَست مواجهند .آنها هیچگونه وسیله ای برا ی مشارکت در زندگی سیاسی ندارند , لذا با توجه به شرایط ذکر شده آنها ترجیح می دهند به زندگی در کنف گروهای مسلح ادامه دهند.در این بررسی که روی سی تن از پیوستگان به داعش صورت گرفته به این نتیجه رسیده است که ۷۴ در صد از آنها از اقشار پایین جامعه بوده در حالیکه ۲۳ درصد آنان از طبقه متوسطه بوده اند .در این بررسی آمده است که تعدادی از این جوانان بوسیله تبلیغات مساجد وائمه جمعه وخطبا به گروه های تندرو جذب شده , ولی گروه دوم از طریق شبکه های اجتماعی مجذوب این گروه ها شده اند.
[۱] استقطاب الشباب من طرف التنظيمات الإرهابية موضوع ندوة في الرابطة المحمدية للعلماء , موقع اسلام مغربی مقاله :
[۲] University of Bath
[۳] خبراء: حب المغامرة والبطولة من أسباب التحاق الشباب البريطاني بـ”داعش ,روزنامه القدس العربی ,لندن , ۲۶ /۸/۲۰۱۴
[۴] ) دراسة ترصد ۱۰ أسباب وراء انضمام الشباب إلى الجماعات الإرهابية – موقع الموجز)
(ادامه دارد)